Wypalenie zawodowe – jak sobie z nim radzić? 

Blog
LandoorConsulting
Blog 18 stycznia, 2023 0

Na rynku pracy zachodzi wiele zjawisk. Jednym z nich jest wypalenie zawodowe, dotykające osób w każdej branży. Przewlekły stres, niskie wynagrodzenie, a także brak wyzwań i satysfakcji zawodowej – to wszystko może prowadzić do wyczerpania zarówno psychicznego, jak i fizycznego. Wypalenie zawodowe można jednak zwalczyć. Jak sobie z nim poradzić?   

 

Czym jest wypalenie zawodowe? 

Wypalenie zawodowe (ang. burnout syndrom), to stan psychologiczny będący efektem długotrwałego stresu związanego z wykonywaniem zawodu. Zjawisko tego typu jest badane nieprzerwanie od 50 lat przez naukowców i instytucje, zajmujące się analizą rynków pracy na świecie. Różnorodne międzynarodowe badania pozwalają ukształtować przyczyny i identyfikować zmiany tego zjawiska we współczesnych czasach.  

Na uwagę zasługuje najnowszy raport firmy doradczej Deloitte, który ukazał się w marcu bieżącego roku. Opracowanie przedstawia wyniki badania obejmującego 1000 pełnoetatowych pracowników, którego celem było określenie częstotliwości występowania zjawiska wypalenia zawodowego na amerykańskim rynku pracy.  

Zgodnie z danymi 84% respondentów, reprezentujących grupę Millenialsów odpowiedziało, że doświadczyło wypalenia zawodowego. Co więcej, aż 77% wszystkich respondentów pracujących w amerykańskich firmach odpowiedziało, że utraciło satysfakcję z pełnionego zawodu.   

Regularne badania i naukowe publikacje pozwoliły także stwierdzić, że wypalenie w pracy może dotyczyć zwłaszcza osób, których zawody mocno bazują na kontaktach z ludźmi oraz tych, pełniących stanowiska kierownicze. Potwierdzeniem są, chociażby najnowsze badania przeprowadzone przez Medscape na medycznym rynku pracy. Respondentami byli lekarze i ratownicy medyczni. 

Wyniki okazały się szokujące! Ponad połowa odpowiadających lekarzy (47%) oraz 60% ratowników medycznych uważali, że doświadczyli wypalenia zawodowego.   

Psycholodzy w swoim przekonaniach są zgodni, twierdząc, że utrata satysfakcji zawodowej, pomimo ogólnych statystyk może jednak dotknąć każdego pracownika bez względu na staż pracy i wiek. Negatywny stan omawiany może nawet dotyczyć osoby, która jeszcze kilka miesięcy wcześniej twierdziła, że jest spełniona zawodowo i nie zamieniłaby jej na żadną inną.  

Punktem zapalnym do pojawienia się wypalenia zawodowego mogą być: negatywne wydarzenie życiowe (wpływające również na sferę zawodową), niezdrowy tryb życia (pozbawione np. odpowiedniej liczby godzin snu) oraz zbyt wysokie cele zawodowe, które ostatecznie nie mogą zostać osiągnięte, ponieważ zostały błędnie sformułowane.  

Aby lepiej zrozumieć, czym jest zawodowe wypalenie, warto zapoznać się z teorią Christiny Maslach – światowej amerykańskiej psycholog, wykładowczyni w Berkley. Według niej zmęczenie pracą składa się z trzech odmiennych wymiarów: 

  • zmęczenia emocjonalnego charakteryzującego się utratą zasobów psychicznych i fizycznych, 
  • okazywaniem cynizmu wobec współpracowników i klientów, 
  • poczucia mniejszej skuteczności przy realizowaniu zawodowych zadań. 

Niestety osoby aktywnie zawodowo zazwyczaj ignorują pierwsze symptomy analizowanego w niniejszej publikacji zjawiska. Jest to związane przede wszystkim z brakiem wiedzy, dlatego warto poznać klasyczne objawy, pozwalające szybko zdiagnozować i powstrzymać wypalenie zawodowe.  

 

Jak rozpoznać wypalenie zawodowe? 

Wypalenie zawodowe może objawiać się w odmiennych formach. Dlatego tak ważne jest natychmiastowe reagowanie, aby nie pogłębiał się negatywny stan emocjonalny i fizyczny. Do najpopularniejszych jego objawów możemy zaliczyć: 

  • wyczerpanie emocjonalne i zawodowe, 
  • bóle głowy, kołatanie serca i podwyższone ciśnienie,  
  • niechęć do chodzenia do pracy, 
  • unikanie obowiązków zawodowych, 
  • brak satysfakcji zawodowej, 
  • problemy ze snem, 
  • zaburzenia koncentracji, 
  • spadek efektywności zawodowej, 
  • obniżenie odporności organizmu, 
  • chęć stosowania używek w celu odprężenia psychicznego i fizycznego. 

Jakie są przyczyny wypalenia zawodowego? 

Syndrom wypalenia zawodowego jest wynikiem nałożenia się wielu czynników. Głównym ich źródłem występowania jest miejsce pracy. Mowa tutaj o słabej organizacji zadań zawodowych, niskiej kulturze biznesowej, nadmiarze obowiązków, presji czasu i konfliktach z przełożonym i współpracownikami.  

Psycholodzy wskazują, że do powstania wypalenia zawodowego mogą przyczynić się również predyspozycje pracownika m.in. skłonność do stanów depresyjnych, niska samoocena czy brak odporności na długotrwały stres związany z pełnieniem obowiązków.  Głównymi determinantami, powodującymi to zjawisko mogą być: 

  • długotrwały stres, 
  • brak umiejętności radzenia sobie z trudnymi obowiązkami zawodowymi, 
  • rutyna, 
  • przekładanie spraw zawodowych nad prywatnymi, 
  • pracoholizm, 
  • brak możliwości awansu, 
  • brak podwyżki, 
  • nieadekwatne wynagrodzenie do stanowiska pracy, 
  • nieradzenie sobie z konstruktywną krytyką, 
  • brak wsparcia przełożonego i współpracowników, 
  • mobbing.

Czy wypalenie zawodowe można zwalczyć? 

Liczne objawy oraz długo utrzymujący się stan wypalenia zawodowego może negatywnie wpłynąć na zdrowie pracownika i sposób funkcjonowania nie tylko w środowisku zawodowym, lecz także prywatnym.  

Dlatego warto wprowadzić zmiany w swoim życiu, dzięki którym wypalenie zawodowe po prostu minie i znów odzyskamy przyjemność z pełnienia obowiązków służbowych. Jeśli przez dłuższy czas nie odczuwasz satysfakcji ze swojej pracy, a sfera emocjonalna i fizyczna nie jest już taka jak dawniej, powinieneś: 

  • wprowadzić zmiany organizacyjne w swoim życiu zawodowym i prywatnym, 
  • zmniejszyć harmonogram pracy, 
  • stale monitorować obłożenie obowiązkami zawodowymi, 
  • zmienić priorytety, przesuwając własne potrzeby na pierwsze miejsce, 
  • skorzystać z urlopu, aby „naładować baterie”, 
  • zidentyfikować stresory zawodowe, a następnie je wyeliminować,  
  • porozmawiać o swoich problemie ze swoim przełożonym, 
  • stworzyć przyjemne środowisko pracy, poprawiające dobre samopoczucie,  
  • pamiętać o odpowiednio długim śnie, 
  • wprowadź do swojego życia założenia koncepcji Work-life balance, 
  • skorzystać z kursów, dzięki którym, poprawisz zarządzenie celami zawodowymi, 
  • określić swoje cele zawodowe i zrewidować ścieżkę kariery, 
  • wprowadzić aktywność fizyczną, która pozwoli zredukować stres, 
  • zapisać się na szkolenie dotyczące radzenia sobie ze stresem w pracy, 
  • porozmawiać o problemach zawodowych z przełożonym i współpracownikami, 
  • skontaktować się z lekarzem lub psychoterapeutą, w przypadku pogłębiającego się stanu wypalenia zawodowego,  
  • unikać rutyny, poprzez zmianę stanowiska lub zakresu obowiązków zawodowych. 

Nie da się ukryć, że sfera zawodowa jest istotnym elementem życia, jednak gdy powoduje ona przeciążenie organizmu, warto zastosować powyższe metody.  

W wielu przypadkach pracownicy utożsamiają wypalenie zawodowe ze zmęczeniem po pracy. Tak naprawdę omawiany stan, regularnie pojawiający się na rynku pracy jest o wiele groźniejszy niż przygnębienie i brak chęci chodzenia do pracy. Wprowadzenie w życie drobnych zmian w postaci, chociażby wprowadzenia większej liczby godzin snu może skutecznie zmniejszyć stan niechęci do pracy.  

Jak zabezpieczyć się przed wypaleniem zawodowym? 

Jak już wspominaliśmy, problem utraty satysfakcji z pracy może dotyczyć każdej osoby. Mając tego świadomość najlepiej od razu przeciwdziałać wypaleniu. Można się przed nim skutecznie zabezpieczyć, decydując się w pierwszej kolejności na pracę, która będzie sprawiała nam wiele radości i satysfakcji. Aby osiągnąć taki efekt, warto nawet przekwalifikować się czy całkowicie zmienić życie zawodowe. Praca jest istotnym filarem współczesnego życia, dlatego mądre zarządzanie swoją karierą pozwoli osiągnąć spełnienie zawodowe. 

Dobrym sposobem jest także reagowanie na wszelkie sytuacje konfliktowe i sporne. W przypadku ścierania się z przełożonymi i współpracownikami najlepszym rozwiązaniem będzie szczera rozmowa. Trenerzy zawodowi potwierdzają, że w dzisiejszych czasach po prostu trzeba walczyć o swoją pozycję, awans czy wzrost wynagrodzenia.  

Omawiając sposoby, które pozwolą uchronić przed wypaleniem warto także nawiązać do nowo powstałego zjawiska ukształtowanego na rynku pracy przez pokolenie Z, jakim jest ciche odejście (ang. Quiet quitting). Nowe zjawisko jest efektem ubocznym wypalenia zawodowego i polega na cichym odejściu z pracy, aby uniknąć nadmiernego stresu i zbyt dużej liczby obowiązków, przerastających możliwości pracownika. Ten zabieg zawodowy ma zatem na celu uchronić się przed czynnikami, które przyczyniają się do wypalenia zawodowego. Więcej na temat tego zjawiska opiszemy w kolejnym naszym artykule. Bądźcie czujni!  

Oczywiście trend Quiet quitting to nowy trend ukształtowany przez młode osoby, którym łatwiej jest zmienić miejsce pracy. Trudniej zrezygnować z niesatysfakcjonującej pracy pracownikom tzw. starej daty. Wielu z nich ma błędne przekonanie, że przespało już czas, pozwalający zmienić pracę na taką, która będzie dawała wiele satysfakcji i uciechę w życiu. Nic bardziej mylnego!  

Jeśli czujesz, że rutyna powoli wkrada się do sfery zawodowej i przestajesz odczuwać radość z pełnionych obowiązków, koniecznie skontaktuj się z naszymi rekruterami. W Landoor Consulting pomogliśmy już wielu osobom znaleźć satysfakcjonującą pracą w sektorze energetycznym, budowlanym i nieruchomości.  

Tags

Related Blogs

Podziel się z nami swoją opinią